Joga kundalini — jak zacząć i czy warto? Wady i zalety kundalini
Spis treści
Kundalini to jedna z popularnych technik jogi, której trzon stanowi praca z wewnętrzną energią, która — jak głoszą wyznawcy tej metody — znajduje się u podstaw kręgosłupa. Celem jogi kundalini jest wyzwolenie swobodnego przepływu energii przez wszystkie siedem czakr, czego efektem ma być osiągnięcie duchowego oświecenia, poprawa zdrowia psychicznego i fizycznego, a także głębsze połączenie z własnym wnętrzem. W poniższym wpisie przybliżymy tę najbardziej mistyczną technikę jogi, poznamy jej genezę i założenia, oraz postaramy się odpowiedzieć na proste, wydawać by się mogło, pytanie — czy warto praktykować jogę kundalini?
Joga kundalini — skąd pochodzi i jaka jest jej geneza?
Joga kundalini, tak jak pozostałe techniki jogi, wywodzi się z Indii, a jej historia sięga czasów starożytności. Na zachodzie joga kundalini zaczęła zyskiwać popularność w latach 60 XX wieku, dzięki działalności Yogi Bhajana, który był inicjatorem organizacji 3HO: Healthy, Happy, Holy Organization, zajmującej się budowaniem i zrzeszaniem społeczności kundalini jogi na całym świecie oraz Kudnalini Research Institute o charakterze naukowym, badającej naukowe aspekty jogi kundalini i jej wpływu na rozwój i zdrowie człowieka.
A kiedy joga kundalini zawitała do Polski? Pierwszy w Polsce podręcznik do jogi, autorstwa prof. Wincentego Lutosławskiego, powstał w 1909 roku, a prawdziwy „boom na jogę” zaczął się dopiero po roku 2000. Jeśli zaś chodzi o jogę kundalini, to zaczęła być w Polsce popularna od roku 2009, kiedy to powstał polski oddział stowarzyszenia 3HO. Pojawienie się kundalini jogi wzbudziło zainteresowanie nowymi, mniej znanymi metodami jogi. Obecnie, wg. najnowszych badań, w Polsce jogę praktykuje ok. 5,5 miliona Polaków.
Na czym polega praktyka kundalini?
Kundalini joga to praktyka, która opiera się na pracy z przepływem energii kundalini. Czym jest energia kundalini? To energia uśpiona u podstawy kręgosłupa, często nazywana „śpiącym wężem". Praktykujący jogę kundalini dąży do jej przebudzenia i prowadzenia ku wyższym czakrom, co ma na celu osiągnięcie harmonii ciała, umysłu i ducha. Kundalini joga łączy w sobie elementy takie jak powtarzające się pozycje asany, śpiewanie mantr i ćwiczenia oddechowe.
Regularna praktyka ma na celu harmonizację energii, poprawę koncentracji, a także wspomaganie rozwoju duchowego i osobistego. Każda sesja jogi kundalini zawiera sekwencję ruchów, oddychania i medytacji, które pozwalają na rozbudzenie energii i jej swobodny przepływ przez ciało.
Elementy jogi kundalini
Wspomnieliśmy już, że praktyka kundalini łączy w sobie kilka elementów. Poświęćmy teraz chwilę na omówienie każdego z nich.
Asany
Asany, czyli pozycje ciała, stanowią fizyczny fundament jogi kundalini. Są one układane w określone sekwencje zwane krijami, które mają na celu pobudzenie energii i oczyszczenie ciała oraz umysłu. Asany w kundalini jodze różnią się od bardziej statycznych praktyk jogi – są dynamiczne i często połączone z rytmicznymi ruchami i odpowiednim oddechem.
Pranajama
Pranajama to, przywołane wyżej, techniki oddechowe stosowane w kundalini jodze w celu kontrolowania energii życiowej. Oddech jest kluczowy do harmonizacji ciała i umysłu, a także do aktywacji uśpionej energii kundalini. Typowe techniki pranajamy obejmują m.in. oddech ognia (intensywne, rytmiczne oddychanie) i naprzemienny oddech przez jedną dziurkę nosa.
Medytacja
Medytacja w jodze kundalini pomaga w samopoznaniu i rozwijaniu świadomości. Skupienie na oddechu, mantrach lub wizualizacjach pomaga w uzyskiwaniu głębokiego spokoju i osiągania jasności umysłu.
Mantry
Mantry to frazy powtarzane podczas praktyki, których wibracje mają na celu otwieranie świadomości i połączenie się z wyższą energią. Najczęściej śpiewana mantra to „Sat Nam”, co oznacza „Prawda jest moją tożsamością”.
Mudry
Mudry to układy dłoni, które pomagają kierować energią w ciele. Każda mudra ma określone znaczenie i zastosowanie, na przykład „Gyan Mudra”, gdzie kciuk dotyka palca wskazującego, wspomaga koncentrację i usuwa napięcia.
Kundalini a czakry — wyjaśnienie filozofii kundalini
Zacznijmy od wyjaśnienia, czym są czakry w praktyce kundalini. Czakry, to centra energetyczne w ciele, które we współczesnym, szybkim tempie życia, pozbawionym praktyk uważności, posiadają blokady energetyczne. Celem praktyki jogi kundalini, jest odblokowanie przepływu energii przez wszystkie czakry, umożliwiając duchowy wzrost.
W tradycji kundalini wyróżnia się siedem głównych czakr, które odpowiadają za różne aspekty fizyczne, emocjonalne i duchowe człowieka. Każda z tych czakr ma swoje symboliczne znaczenie i jest przypisana do konkretnej części ciała oraz różnych form energii.
Jakie wyróżniamy czakry?
- Muladhara (czakra podstawy) – znajduje się u podstawy kręgosłupa, odpowiada za poczucie bezpieczeństwa, stabilności oraz związki z ziemią.
- Svadhishthana (czakra sakralna) – umiejscowiona w okolicy dolnej części brzucha, związana z kreatywnością, emocjami i seksualnością.
- Manipura (czakra splotu słonecznego) – znajduje się w rejonie splotu słonecznego, odpowiada za siłę woli, pewność siebie i przemianę energii.
- Anahata (czakra serca) – umiejscowiona w okolicy serca, symbolizuje miłość, współczucie i zdolność do wybaczania.
- Vishuddha (czakra gardła) – zlokalizowana w okolicy gardła, odpowiedzialna za komunikację, wyrażanie siebie i prawdę.
- Ajna (czakra trzeciego oka) – znajduje się między brwiami, odpowiada za intuicję, mądrość i wyższe formy percepcji.
- Sahasrara (czakra korony) – umiejscowiona na czubku głowy, symbolizuje duchowe połączenie z wszechświatem i ostateczne oświecenie.
Jak zacząć praktykę jogi kundalini?
Zanim rozpoczniemy przygodę z jogą kundalini, musimy przede wszystkim odpowiedzieć sobie na pytanie, czy jest to metoda odpowiednia dla nas. Ze względu na swój metafizyczny charakter i pracę z energią ta forma aktywności, może być co dla niektórych zbyt ekstremalna, zwłaszcza jeśli nigdy wcześniej nie praktykowaliśmy jogi. W takim przypadku, zanim spróbujesz kundalini, warto poznać inne style jogi, takie jak hatha, vinyasa czy yin. Pozwoli to zrozumieć różnice w intensywności, podejściu do asan i filozofii oraz pomoże nakreślić właściwy kierunek, zgodny z Twoimi potrzebami i przekonaniami. Kolejnym istotnym aspektem dla osób początkujących, jest wybór doświadczonego instruktora jogi, który zwróci uwagę na poprawne ułożenie Twojego ciała podczas wykonywania poszczególnych asan i zadba o odpowiednią technikę oddechu. Jeśli znalezienie odpowiedniego studia jogi jest dla Ciebie wyzwaniem, lub nie lubisz zajęć w grupie, możesz także skorzystać z zajęć lub kursów online. Możesz wtedy ćwiczyć wygodnie w zaciszu własnego domu. W tym celu będziesz potrzebować jedynie kilku akcesoriów, z czego absolutnym must have jest mata do ćwiczeń.
Przykładowe asany w kundalini joga
Po chwili teorii nadszedł czas na krótką praktykę, poniżej znajdziesz 5 przykładowych pozycji jogi kundalini, które możesz wypróbować.
- Wygięcie kręgosłupa – prosta asana polegająca na naprzemiennym zginaniu i prostowaniu kręgosłupa w pozycji siedzącej. Pomaga rozciągnąć i wzmocnić kręgosłup oraz pobudzić energię kundalini.
- Kobra – leżąc na brzuchu, unosimy klatkę piersiową, opierając się na dłoniach. Ta asana wzmacnia dolną część pleców i stymuluje energię wzdłuż kręgosłupa.
- Zgięcie kręgosłupa w pozycji krzyżowej – siedząc ze skrzyżowanymi nogami, wykonujemy naprzemienne ruchy kręgosłupa do przodu i do tyłu, co ma na celu poprawienie elastyczności pleców i stymulację energii kundalini.
- Pies z głową w dół – popularna pozycja, która rozciąga plecy i nogi, poprawia krążenie i energetyzuje ciało.
- Pozycja skrętu w kundalini – polega na delikatnym skręcie kręgosłupa, co pomaga w rozluźnieniu pleców, poprawia elastyczność oraz stymuluje energię w ciele. Jest to również świetna praktyka otwierająca serce.
Te proste pozycje mogą dać Ci pewien zarys praktyki kundalini, jednak pamiętaj, że kundalini joga to nie tylko asany, ale także praca z oddechem, mantrami i medytacją. Tylko integracja wszystkich elementów kundalini jest w stanie przynieść oczekiwane rezultaty.
Joga kundalini — efekty
Wśród benefitów płynących z praktyki jogi kundalini, najczęściej wyróżnia się:
- Zwiększenie świadomości siebie — kundalini joga jest nazywana „jogą świadomości”, ponieważ pomaga w pogłębianiu połączenia z ciałem, umysłem i emocjami. Regularne praktyki prowadzą do lepszego zrozumienia swoich wewnętrznych potrzeb oraz emocji.
- Poprawa elastyczności i wzmocnienie ciała — ćwiczenia w ramach tej praktyki pomagają w zwiększeniu elastyczności ciała oraz wzmocnieniu mięśni i stawów, co przyczynia się do poprawy ogólnej kondycji fizycznej.
- Lepsza jakość snu i wydajność — regularne sesje kundalini jogi mogą pomóc w poprawie jakości snu, co z kolei prowadzi do wzrostu energii i wydajności na co dzień.
- Redukcja stresu i poprawa zdrowia psychicznego — dzięki technikom oddechowym i medytacji, joga kundalini pozwala na głębokie odprężenie, przez co obniża się poziom stresu i lęku. Regularna praktyka może też poprawić zdolność koncentracji i spokój wewnętrzny.
- Zwiększenie energii życiowej — aktywacja energii kundalini poprzez ćwiczenia fizyczne i medytację może prowadzić do wzrostu witalności oraz ogólnej poprawy samopoczucia.
Joga kundalini — zagrożenia
Pomimo korzyści, jakie oferuje joga kundalini, nie bez powodu budzi ona w niektórych osobach pewne wątpliwości, a niekiedy nawet strach. Przyjrzyjmy się teraz zagrożeniom, które mogą wynikać z metody kundalini.
Pierwszym niebezpieczeństwem płynącym z wykonywania jogi kundalini są silne przeżycia emocjonalne, które mogą powodować duży dyskomfort u osób nieprzygotowanych na taką transformację. U niektórych osób mogą one wywoływać uczucie dezorientacji, niepokoju, a nawet silnego lęku. Kolejnym niebezpieczeństwem kundalini jest nierównomierne pobudzenie energii, co może prowadzić do zawrotów głowy, problemów z koncentracją i zasypianiem. Nieodpowiednie wykonywanie asan w połączeniu z brakiem integracji oddechowej może także prowadzić do kontuzji i urazów, dlatego osobom początkującym zawsze zaleca się praktykę z doświadczonym nauczycielem jogi.
Joga kundalini — czy warto? Podsumowanie
Dla osób poszukujących nie tylko fizycznej aktywności, ale również głębszej pracy z energią i umysłem, kundalini może stać się transformującym doświadczeniem. Niemniej jednak, ze względu na intensywność emocjonalną, warto podejść do tej praktyki z ostrożnością, zwłaszcza jeśli wcześniej nie miało się kontaktu z jogą. Praktyka z doświadczonym instruktorem oraz świadomość własnych ograniczeń są kluczowe, by joga kundalini przynosiła korzyści bez ryzyka negatywnych skutków. Ostatecznie, czy warto? Dla wielu odpowiedź brzmi tak, o ile podchodzimy do niej z odpowiednią otwartością i umiejętnością dostosowania praktyki do własnych potrzeb.
Wpisy, które mogą Cię zainteresować:
Autor: Sylwia Szumiec