Joga kundalini — jak zacząć i czy warto? Wady i zalety kundalini

Joga kundalini — jak zacząć i czy warto? Wady i zalety kundalini

Spis treści

Kundalini to jedna z popularnych technik jogi, której trzon stanowi praca z wewnętrzną energią, która — jak głoszą wyznawcy tej metody — znajduje się u podstaw kręgosłupa. Celem jogi kundalini jest wyzwolenie swobodnego przepływu energii przez wszystkie siedem czakr, czego efektem ma być osiągnięcie duchowego oświecenia, poprawa zdrowia psychicznego i fizycznego, a także głębsze połączenie z własnym wnętrzem. W poniższym wpisie przybliżymy tę najbardziej mistyczną technikę jogi, poznamy jej genezę i założenia, oraz postaramy się odpowiedzieć na proste, wydawać by się mogło, pytanie — czy warto praktykować jogę kundalini? 

Joga kundalini — skąd pochodzi i jaka jest jej geneza?

Joga kundalini, tak jak pozostałe techniki jogi, wywodzi się z Indii, a jej historia sięga czasów starożytności. Na zachodzie joga kundalini zaczęła zyskiwać popularność w latach 60 XX wieku, dzięki działalności Yogi Bhajana, który był inicjatorem organizacji 3HO: Healthy, Happy, Holy Organization, zajmującej się budowaniem i zrzeszaniem społeczności kundalini jogi na całym świecie oraz Kudnalini Research Institute o charakterze naukowym, badającej naukowe aspekty jogi kundalini i jej wpływu na rozwój i zdrowie człowieka. 

A kiedy joga kundalini zawitała do Polski? Pierwszy w Polsce podręcznik do jogi, autorstwa prof. Wincentego Lutosławskiego, powstał w 1909 roku, a prawdziwy „boom na jogę” zaczął się dopiero po roku 2000. Jeśli zaś chodzi o jogę kundalini, to zaczęła być w Polsce popularna od roku 2009, kiedy to powstał polski oddział stowarzyszenia 3HO. Pojawienie się kundalini jogi wzbudziło zainteresowanie nowymi, mniej znanymi metodami jogi. Obecnie, wg. najnowszych badań, w Polsce jogę praktykuje ok. 5,5 miliona Polaków. 

Blog Image

Na czym polega praktyka kundalini?

Kundalini joga to praktyka, która opiera się na pracy z przepływem energii kundalini. Czym jest energia kundalini? To energia uśpiona u podstawy kręgosłupa, często nazywana „śpiącym wężem". Praktykujący jogę kundalini dąży do jej przebudzenia i prowadzenia ku wyższym czakrom, co ma na celu osiągnięcie harmonii ciała, umysłu i ducha. Kundalini joga łączy w sobie elementy takie jak powtarzające się pozycje asany, śpiewanie mantr i ćwiczenia oddechowe.

Regularna praktyka ma na celu harmonizację energii, poprawę koncentracji, a także wspomaganie rozwoju duchowego i osobistego. Każda sesja jogi kundalini zawiera sekwencję ruchów, oddychania i medytacji, które pozwalają na rozbudzenie energii i jej swobodny przepływ przez ciało.

Elementy jogi kundalini

Wspomnieliśmy już, że praktyka kundalini łączy w sobie kilka elementów. Poświęćmy teraz chwilę na omówienie każdego z nich.  

Asany

Asany, czyli pozycje ciała, stanowią fizyczny fundament jogi kundalini. Są one układane w określone sekwencje zwane krijami, które mają na celu pobudzenie energii i oczyszczenie ciała oraz umysłu. Asany w kundalini jodze różnią się od bardziej statycznych praktyk jogi – są dynamiczne i często połączone z rytmicznymi ruchami i odpowiednim oddechem. 

Pranajama

Pranajama to, przywołane wyżej, techniki oddechowe stosowane w kundalini jodze w celu kontrolowania energii życiowej. Oddech jest kluczowy do harmonizacji ciała i umysłu, a także do aktywacji uśpionej energii kundalini. Typowe techniki pranajamy obejmują m.in. oddech ognia (intensywne, rytmiczne oddychanie) i naprzemienny oddech przez jedną dziurkę nosa. 

Medytacja

Medytacja w jodze kundalini pomaga w samopoznaniu i rozwijaniu świadomości. Skupienie na oddechu, mantrach lub wizualizacjach pomaga w uzyskiwaniu głębokiego spokoju i osiągania jasności umysłu.

Mantry

Mantry to frazy powtarzane podczas praktyki, których wibracje mają na celu otwieranie świadomości i połączenie się z wyższą energią. Najczęściej śpiewana mantra to „Sat Nam”, co oznacza „Prawda jest moją tożsamością”. 

Mudry

Mudry to układy dłoni, które pomagają kierować energią w ciele. Każda mudra ma określone znaczenie i zastosowanie, na przykład „Gyan Mudra”, gdzie kciuk dotyka palca wskazującego, wspomaga koncentrację i usuwa napięcia. 

Kundalini a czakry — wyjaśnienie filozofii kundalini

Zacznijmy od wyjaśnienia, czym są czakry w praktyce kundalini. Czakry, to centra energetyczne w ciele, które we współczesnym, szybkim tempie życia, pozbawionym praktyk uważności, posiadają blokady energetyczne. Celem praktyki jogi kundalini, jest odblokowanie przepływu energii przez wszystkie czakry, umożliwiając duchowy wzrost. 

W tradycji kundalini wyróżnia się siedem głównych czakr, które odpowiadają za różne aspekty fizyczne, emocjonalne i duchowe człowieka. Każda z tych czakr ma swoje symboliczne znaczenie i jest przypisana do konkretnej części ciała oraz różnych form energii. 

Blog Image

Jakie wyróżniamy czakry?

  • Muladhara (czakra podstawy) – znajduje się u podstawy kręgosłupa, odpowiada za poczucie bezpieczeństwa, stabilności oraz związki z ziemią.
  • Svadhishthana (czakra sakralna) – umiejscowiona w okolicy dolnej części brzucha, związana z kreatywnością, emocjami i seksualnością.
  • Manipura (czakra splotu słonecznego) – znajduje się w rejonie splotu słonecznego, odpowiada za siłę woli, pewność siebie i przemianę energii.
  • Anahata (czakra serca) – umiejscowiona w okolicy serca, symbolizuje miłość, współczucie i zdolność do wybaczania.
  • Vishuddha (czakra gardła) – zlokalizowana w okolicy gardła, odpowiedzialna za komunikację, wyrażanie siebie i prawdę.
  • Ajna (czakra trzeciego oka) – znajduje się między brwiami, odpowiada za intuicję, mądrość i wyższe formy percepcji.
  • Sahasrara (czakra korony) – umiejscowiona na czubku głowy, symbolizuje duchowe połączenie z wszechświatem i ostateczne oświecenie.

Jak zacząć praktykę jogi kundalini? 

Zanim rozpoczniemy przygodę z jogą kundalini, musimy przede wszystkim odpowiedzieć sobie na pytanie, czy jest to metoda odpowiednia dla nas. Ze względu na swój metafizyczny charakter i pracę z energią ta forma aktywności, może być co dla niektórych zbyt ekstremalna, zwłaszcza jeśli nigdy wcześniej nie praktykowaliśmy jogi. W takim przypadku, zanim spróbujesz kundalini, warto poznać inne style jogi, takie jak hatha, vinyasa czy yin. Pozwoli to zrozumieć różnice w intensywności, podejściu do asan i filozofii oraz pomoże nakreślić właściwy kierunek, zgodny z Twoimi potrzebami i przekonaniami. Kolejnym istotnym aspektem dla osób początkujących, jest wybór doświadczonego instruktora jogi, który zwróci uwagę na poprawne ułożenie Twojego ciała podczas wykonywania poszczególnych asan i zadba o odpowiednią technikę oddechu. Jeśli znalezienie odpowiedniego studia jogi jest dla Ciebie wyzwaniem, lub nie lubisz zajęć w grupie, możesz także skorzystać z zajęć lub kursów online. Możesz wtedy ćwiczyć wygodnie w zaciszu własnego domu. W tym celu będziesz potrzebować jedynie kilku akcesoriów, z czego absolutnym must have jest mata do ćwiczeń

Przykładowe asany w kundalini joga

Po chwili teorii nadszedł czas na krótką praktykę, poniżej znajdziesz 5 przykładowych pozycji jogi kundalini, które możesz wypróbować.  

  1. Wygięcie kręgosłupa – prosta asana polegająca na naprzemiennym zginaniu i prostowaniu kręgosłupa w pozycji siedzącej. Pomaga rozciągnąć i wzmocnić kręgosłup oraz pobudzić energię kundalini.
  2. Kobra – leżąc na brzuchu, unosimy klatkę piersiową, opierając się na dłoniach. Ta asana wzmacnia dolną część pleców i stymuluje energię wzdłuż kręgosłupa.
  3. Zgięcie kręgosłupa w pozycji krzyżowej – siedząc ze skrzyżowanymi nogami, wykonujemy naprzemienne ruchy kręgosłupa do przodu i do tyłu, co ma na celu poprawienie elastyczności pleców i stymulację energii kundalini.
  4. Pies z głową w dół – popularna pozycja, która rozciąga plecy i nogi, poprawia krążenie i energetyzuje ciało.
  5. Pozycja skrętu w kundalini – polega na delikatnym skręcie kręgosłupa, co pomaga w rozluźnieniu pleców, poprawia elastyczność oraz stymuluje energię w ciele. Jest to również świetna praktyka otwierająca serce.

Blog Image

Te proste pozycje mogą dać Ci pewien zarys praktyki kundalini, jednak pamiętaj, że kundalini joga to nie tylko asany, ale także praca z oddechem, mantrami i medytacją. Tylko integracja wszystkich elementów kundalini jest w stanie przynieść oczekiwane rezultaty. 

Joga kundalini — efekty

Wśród benefitów płynących z praktyki jogi kundalini, najczęściej wyróżnia się:

  • Zwiększenie świadomości siebie — kundalini joga jest nazywana „jogą świadomości”, ponieważ pomaga w pogłębianiu połączenia z ciałem, umysłem i emocjami. Regularne praktyki prowadzą do lepszego zrozumienia swoich wewnętrznych potrzeb oraz emocji.
  • Poprawa elastyczności i wzmocnienie ciała — ćwiczenia w ramach tej praktyki pomagają w zwiększeniu elastyczności ciała oraz wzmocnieniu mięśni i stawów, co przyczynia się do poprawy ogólnej kondycji fizycznej.
  • Lepsza jakość snu i wydajność — regularne sesje kundalini jogi mogą pomóc w poprawie jakości snu, co z kolei prowadzi do wzrostu energii i wydajności na co dzień.
  • Redukcja stresu i poprawa zdrowia psychicznego — dzięki technikom oddechowym i medytacji, joga kundalini pozwala na głębokie odprężenie, przez co obniża się poziom stresu i lęku. Regularna praktyka może też poprawić zdolność koncentracji i spokój wewnętrzny.
  • Zwiększenie energii życiowej — aktywacja energii kundalini poprzez ćwiczenia fizyczne i medytację może prowadzić do wzrostu witalności oraz ogólnej poprawy samopoczucia.

Joga kundalini — zagrożenia 

Pomimo korzyści, jakie oferuje joga kundalini, nie bez powodu budzi ona w niektórych osobach pewne wątpliwości, a niekiedy nawet strach. Przyjrzyjmy się teraz zagrożeniom, które mogą wynikać z metody kundalini.

Pierwszym niebezpieczeństwem płynącym z wykonywania jogi kundalini są silne przeżycia emocjonalne, które mogą powodować duży dyskomfort u osób nieprzygotowanych na taką transformację. U niektórych osób mogą one wywoływać uczucie dezorientacji, niepokoju, a nawet silnego lęku. Kolejnym niebezpieczeństwem kundalini jest nierównomierne pobudzenie energii, co może prowadzić do zawrotów głowy, problemów z koncentracją i zasypianiem. Nieodpowiednie wykonywanie asan w połączeniu z brakiem integracji oddechowej może także prowadzić do kontuzji i urazów, dlatego osobom początkującym zawsze zaleca się praktykę z doświadczonym nauczycielem jogi. 

Joga kundalini — czy warto? Podsumowanie

Dla osób poszukujących nie tylko fizycznej aktywności, ale również głębszej pracy z energią i umysłem, kundalini może stać się transformującym doświadczeniem. Niemniej jednak, ze względu na intensywność emocjonalną, warto podejść do tej praktyki z ostrożnością, zwłaszcza jeśli wcześniej nie miało się kontaktu z jogą. Praktyka z doświadczonym instruktorem oraz świadomość własnych ograniczeń są kluczowe, by joga kundalini przynosiła korzyści bez ryzyka negatywnych skutków. Ostatecznie, czy warto? Dla wielu odpowiedź brzmi tak, o ile podchodzimy do niej z odpowiednią otwartością i umiejętnością dostosowania praktyki do własnych potrzeb.

Wpisy, które mogą Cię zainteresować:

Autor: Sylwia Szumiec